Dyslectici dubbel getroffen door faalangst!
Faalangst is vaak een direct gevolg van het dyslectisch zijn!
Wat veel mensen niet weten is dat de faalangst de dyslexie ook behoorlijk verergerd. Soms is het zelfs zo dat 50% tot 75% van de problemen die dyslectici hebben met taal, wordt veroorzaakt door faalangst. Dat heeft te maken met hun andere manier van denken en de manier waarop de hersenen van mensen met dyslexie georganiseerd zijn. Zodra dyslectici onder hevige stress of spanning staan bij een examen, presentatie of sollicitatiegesprek, bij het volgen van een nieuwe opleiding of het moeten schrijven van een rapport of werkstuk, valt de taal in hun hersenen uit! Dyslectici worden zodoende dubbel getroffen door de faalangst!
Faalangst belemmert het zelfvertrouwen en is er regelmatig de oorzaak van dat dyslectici minder presteren dan dat zij werkelijk kunnen en regelmatig ruim onder hun intelligentieniveau werken of studeren.
Je bent niet de enige!
Marcel, Elisabeth en Sjan vertellen over hun ervaringen daarmee in deze podcasts:
Oorzaken van faalangst
Faalangst is bij dyslectici onvermijdelijk. Op de basisschool merken dyslectici namelijk al vaak dat zij anders zijn dan de rest van hun klasgenoten. Ze zijn slechter in taal en verwerken informatie anders dan andere kinderen. Dat heeft vaak een slecht zelfvertrouwen tot gevolg.
Dat wordt verergerd wanneer dyslectici ook expliciet negatieve ervaringen opdoen in hun schooltijd: leraren die het dyslectische kind voor schut hebben gezet, hebben uitgemaakt voor dom of lui en daarbij alle andere kwaliteiten van dyslectische kind ontkennen. Wanneer je dan als volwassene weer met soortgelijke situaties wordt geconfronteerd, wordt deze oude pijn onbewust weer oproepen. Dat wordt dan ervaren als angst, spanning in het lichaam en een hoge mate van stress.
Resultaat is dat je niet uit je woorden kan komen, dat je niet meer kunt lezen wat er staat of dat je geblokkeerd raakt als je moet schrijven.
Regelmatig komt het ook voor dat het ontstaan van de faalangst helemaal niets met de dyslexie te maken heeft, maar eerder voortkomt uit traumatiserende jeugdervaringen in de familie. De stress en spanning die daaruit voortvloeien, zorgen er ook weer voor dat de verwerking van de taal geblokkeerd raakt en de dyslexie verergert.
Wat doet stress met je lichaam?
Twee mensen vertellen er vanuit hun eigen invalshoek over:
Het is mogelijk om faalangst te verminderen!
Dynamika biedt daartoe:
Ook in de 4-daagse training "Effectief werken met dyslexie" wordt veel aandacht aan faalangst geschonken.
Een verhaal uit de praktijk:
Job, 54 jaar, scheepvaartmeester:
"Ik ben op de basisschool erg verwaarloosd. Toen daar bleek dat het lezen moeilijk ging, ben ik daar niet extra op begeleid maar heeft de leraar mij vooral voor allerlei klusjes op school ingezet. Ik moest op kinderen passen en koffie rond brengen. Daardoor heeft het idee zich in mij vastgezet dat ik niet kan leren, wat nog eens door 3 doublures werd versterkt. De leraren op school versterkten dat idee ook door dat tegen mij te zeggen, door te zeggen dat ik dom ben. De LTS heb ik wel gehaald omdat ik zoveel praktische vakken had. Ik hoefde daar niet voor te leren, dus zo is dat idee blijven bestaan.
Ik werk nu alweer 30 jaar in dit vak en opeens werd mij begin dit jaar verteld dat ik i.v.m. de nieuwe functie-eisen dit jaar 1 cursus moest doen (en dus 1 diploma moet halen) en volgend jaar nog een 2e en 3e diploma. Zou ik dat niet doen, dan zou ik worden ontslagen omdat er geen andere functie voor mij beschikbaar is.
Als ik aan die opleiding dacht, dan sloeg ik al dicht. Als ik naar de cursusmap keek, dan ging ik al zweten. 's Nachts lag ik er wakker van. Ik ervoer de druk die er ineens op mij stond als enorm. Thuis was ik onhandelbaar en prikkelbaar, ik kon niet met die stress omgaan. Mijn leidinggevende zag dit ook en raadde mij aan om in coaching te gaan. Dat ik dyslectisch ben, was toen nog vooral een vermoeden omdat mijn kinderen het ook zijn. Mijn leidinggevende vermoedde dat ook en heeft toen de juiste hulp voor mij gezocht op internet.
Ik heb vorig jaar een workshop over faalangst gedaan speciaal voor dyslectici. De workshop was een verademing. Het idee dat ik niet de enige ben die problemen heeft met leren, met mijn dyslexie, was heel fijn. Ik kon zien hoe anderen er mee omgaan. Daardoor kon ik er ook zelf gemakkelijker over praten en met meer ontspanning ernaar kijken.
In de workshop heb ik mijn situatie naar voren gebracht en een opstelling gedaan. Ik vond de confrontatie met vroeger apart, maar het klopte allemaal. Het idee dat ik niet kan leren is zo sterk dat het voor een enorme stress zorgde nu ik op mijn werk een opleiding moest gaan doen. Datzelfde idee werd door de opstelling ontkracht en sterk in verband gebracht met mijn dyslexie. Dyslexie was in de tijd dat ik op de basisschool zat, nog heel onbekend en de leraar kon daar niet mee overweg. Dat lag aan hem, niet aan mij. Dyslexie betekent niet dat je niet kunt leren, het betekent dat je informatie anders verwerkt. Dat te zien, bracht veel ontspanning in mij.
Na afloop heb ik nog met een aantal deelnemers over dat leren doorgepraat. In de auto, terug naar huis, voelde ik me fijn. Ik was blij dat ik de workshop had gedaan en bedacht dat het leren misschien toch niet zo moeilijk was.
Thuis ben ik meteen de volgende dag begonnen met leren, ik ben in de boeken gedoken en ben er niet meer mee gestopt. Ik ontdekte dat ik de informatie eigenlijk vrij snel in mij opnam en dat ik heel veel al wist vanuit de praktijk.
Achteraf vind ik het vreemd dat ik het zo moeilijk had daarvoor, het voelde zo reëel aan: dat idee dat ik niet kan leren. Net zo reëel als het nu is om te ervaren dat ik wel kan leren. Ik ben zelfs begonnen een roman te lezen, dat heb ik nog nooit gedaan! Ik ben nu een jaar verder en heb inmiddels alle drie diploma's gehaald en mag in mijn baan blijven."
